Φιλοσοφία Πρόληψης της ΟΦΣΕΑ
Αυτό μπορεί να κατακτηθεί δημιουργώντας συνθήκες πρόληψης ή/ και καθυστερώντας την έναρξη της χρήσης και των εξαρτητικών συμπεριφορών στο σύνολο της κοινωνίας, αλλά και σε ειδικά περιβάλλοντα.
Κάτι που μπορεί να επιτευχθεί διαμέσου της υποστήριξης παιδιών, νέων & άλλων ατόμων ευάλωτων ομάδων.
α) Είναι αναγκαία η ενεργή εμπλοκή της κοινότητας, της οικογένειας, του άμεσου περιβάλλοντος και των ίδιων των ατόμων,
β) Πρόσθετα, η εφαρμογή προγραμμάτων έγκαιρης παρέμβασης αποτελούν ηχηρά όπλα στη φαρέτρα αυτού του αγώνα.
Στίγμα και Στιγματισμός
Παγκύπρια Εκστρατεία Ευαισθητοποίησης Ενάντια στον Στιγματισμό ΟΦΣΕΑ (2022)
Ως ΟΦΣΕΑ κρίναμε σημαντικό, απαραίτητο και χρήσιμο να προχωρήσουμε στην υλοποιήση εκστρατείας ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης, επιδιώκοντας την αντιμετώπιση του κοινωνικού στίγματος που συνοδεύει τις εξαρτήσεις.
Χαιρετισμός Διοικητικού Συμβουλίου ΟΦΣΕΑ για Έναρξη Εκστρατείας
H Οργάνωση Φίλων και Συγγενών Εξαρτημένων Ατόμων (ΟΦΣΕΑ) εργάζεται και επιδιώκει να συμβάλει στην προβολή, διαφώτιση, πρόληψη και στήριξη ατόμων που αντιμετωπίζουν προβλήματα που δημιουργούνται και απορρέουν από τις εξαρτήσεις.
Οι δράσεις της ΟΦΣΕΑ επιδιώκουν να αγαλλιάσουν και να εκφράσουν την αλληλεγγύη της κύρια στο άμεσο περιβάλλον των ατόμων που είναι αντιμέτωποι με θέματα εξαρτήσεων, φίλων και μέλη οικογενειών. Βασική πρόθεση μας είναι η έμμεση παροχή βοήθειας στα ίδια τα άτομα που βρίσκονται σε αυτό το συνεχή αγώνα και καλούνται σε καθημερινή βάση να αντιμετωπίσουν, να διαχειριστούν και να επιλύσουν ποικιλόμορφα και σύνθετα προβλήματα που απορρέουν από την εξάρτηση.
Στο πλαίσιο αυτό η ΟΦΣΕΑ εγκαινιάζει εκστρατεία ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του ευρύ κοινού για τον στιγματισμό που εσφαλμένα συνοδεύει συνήθως τις εξαρτήσεις. Το στίγμα είναι το σύνολο των στερεοτύπων, νοοτροπιών, προκαταλήψεων και διακρίσεων που βιώνει το εξαρτημένο άτομο, το οποίο ήδη είναι σε ευάλωτη θέση λόγω της εξάρτησης.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) η ουσιοεξάρτηση φέρει έντονα εκτεταμένο κοινωνικό στιγματισμό. Το στίγμα της ουσιοεξάρτησης επιφέρει καταστροφικές συνέπειες στην προσπάθεια των ατόμων που αντιμετωπίζουν προβλήματα εξάρτησης να απαλλαγούν από αυτή. Τα ουσιοεξαρτώμενα άτομα, ως αποτέλεσμα του κοινωνικού τους στιγματισμού, μαζί με τις αρνητικές στάσεις και συμπεριφορές, τις δυσμενείς διακρίσεις και τις προκαταλήψεις, οδηγούνται στην απομόνωση και στην κοινωνική περιθωριοποίηση, καθιστώντας την προσπάθεια τους να απαλλαγούν από την εξάρτηση ακόμη πιο δύσκολη!
Τα εξαρτημένα άτομα ως αποτέλεσμα του κοινωνικού στιγματισμού είναι δυσκολότερο να μιλήσουν και να πληροφορήσουν κάποιο τρίτο άτομο για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Έτσι, το πρόβλημα είναι πιθανόν να χρονίσει και να επιδεινωθεί. Με το στίγμα που αποδίδουμε στα άτομα -δυστυχώς- τους αποτρέπουμε και τους αποθαρρύνουμε από το να ζητήσουν ή/και να ζητήσουν έγκαιρα βοήθεια. Το στίγμα εμμέσως μπορεί να συμβάλει στο να μην αποκτήσει κάποιο άτομο έγκαιρη πρόσβαση σε θεραπευτικά προγράμματα. Βαθμιαία δύναται να τους οδηγήσει σε απομόνωση, σε κοινωνική απόσυρση και περιθωριοποίηση. Με από αυτές τις αλληλουχίες το κοινωνικό στίγμα καθιστά κάθε προσπάθεια απαλλαγής από την εξάρτηση δυσκολότερη. Ο αγώνας είναι έτσι κι’ αλλιώς δύσκολος ας μην τον κάνουμε δυσκολότερο!
Ως εκ τούτου, η αναγνώριση και η αποδυνάμωση του κοινωνικού στίγματος μέσα από ενημέρωση, επιμόρφωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, συγγενών και φίλων των ουσιοεξαρτημένων ατόμων -για τα στιγματιστικά στερεότυπα, νοοτροπίες, αντιλήψεις και διακρίσεις- είναι προϋποθέσεις που ενισχύουν κάθε προσπάθεια αποτελεσματικής υποστήριξης των εξαρτημένων ατόμων.
Ευελπιστούμε πως η κοινωνία θα αγκαλιάσει την προσπάθεια μας, μειώνοντας τον στιγματισμό έτσι που να προστατεύει τα άτομα από την χρήση ουσιών, να διευκολύνει τους χρήστες και ουσιοεξαρτόμενους να αποταθούν για βοήθεια και να εντάσσονται σε θεραπευτικά προγράμματα, αλλά και το άμεσο περιβάλλον τους να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες που επιφέρει η χρήση και η εξάρτηση στα αγαπημένα τους πρόσωπα.
Διοικητικό Συμβούλιο ΟΦΣΕΑ
Γιατί η θεματική της εκστρατείας είναι ο Αποστιγματισμός;
Ως ΟΦΣΕΑ τρέφουμε ιδιαίτερη ευαισθησία και επιθυμούμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης των ατόμων που βρίσκονται αντιμέτωποι με τις εξαρτήσεις, συμβάλλοντας στη μείωση του περιβαλλοντικού άγχους, μειώνοντας τον κοινωνικό αποκλεισμό και την κοινωνική περιθωριοποίηση και περιορίζοντας τις πιθανότητες εκδήλωσης εκφράσεων βίας κάθε μορφής.
Είμαι ένας,
από εμάς!
Ας γνωρίσουμε καλύτερα το στίγμα...
Τι είναι το κοινωνικό στίγμα;
Το κοινωνικό στίγμα θα μπορούσε να ορισθεί ως μια ανεπιθύμητη, δυσφημιστική ιδιότητα που προσάπτετε στο άτομο και μπορεί να επιφέρει πολλές αρνητικές συνέπειες. Υπάρχουν πολλοί ορισμοί που αποδίδονται στην έννοια του στίγματος, αλλά εκείνο που τους συνδέει όλους είναι η σύγκλιση ότι το στίγμα δυσφημεί το άτομο και το εμποδίζει να βιώσει την κοινωνική αποδοχή.
Υπάρχουν τρεις τρόποι με τους οποίους μπορεί να βιωθεί το στίγμα, α) δημόσιος ή κοινωνικός στιγματισμός, β) αυτό-στιγματισμός ή/και γ) δομικό στίγμα. Καθ’ ένα από αυτά συμβάλλει στην αρνητική κοινωνική απόσταση και στη δυσκολία πρόσβασης σε υποστήριξη ή/και βοήθεια.
Δυστυχώς, το στίγμα που σχετίζεται με τη χρήση ουσιών/ εξαρτητικών συμπεριφορών οδηγεί συχνά σε διακρίσεις που έχουν ως αποτέλεσμα αποθαρρυντικές συμπεριφορές αναζήτησης υπηρεσιών υγείας και κοινωνικών υπηρεσιών. Το στίγμα μπορεί να γεννηθεί από ποικίλες πηγές, για παράδειγμα λεκτικά (βλ. φράσεις, επιλογή λέξεων σε μια συζήτηση, χαρακτηρισμοί, παρομοιάσεις, αστεία), ή μη λεκτικά μέσα από συμπεριφορές (βλ. εκφράσεις, στάση έναντι σε κάποιο άτομο με που μάχεται με τις εξαρτήσεις ή έχει ιστορικό εξαρτήσεων).
Το στίγμα που σχετίζεται με τη χρήση χρήση εξαρτητικών ουσιών/ εξαρτητικών συμπεριφορών είναι πολύπλοκο. Οι προσπάθειες για την αντιμετώπισή του μπορεί να περιπλέκονται περαιτέρω όταν το άτομο αυτό παρουσιάζει συνυπάρχουσες διαταραχές ψυχικής υγείας ή/και ταυτόχρονα ανήκει σε άλλη ομάδα που είναι κοινωνικά περιθωριοποιημένη.
Αγωνίζομαι καθημερινά, όπως και εσύ για τόσα πολλά!
Συνέπειες Κοινωνικού Στιγματισμού:
Το στίγμα μπορεί να υπονομεύσει τις προσπάθειες αντιμετώπισης της χρήσης ουσιών/ εξαρτητικών συμπεριφορών, οδηγώντας σε:
- απροθυμία να αναζητήσουν βοήθεια για το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν,
- κοινωνικό αποκλεισμό,
- δημιουργία εμπόδιων στην κοινωνική επανένταξη και ανάκαμψη.
Αξίζει να αναφέρουμε πως το κοινωνικό στίγμα είναι δυνατό να έχει συνέπειες τις οποίες δεν μπορούμε να τις διακρίνουμε εκ’ πρώτης. Η μη ανίχνευση τους με γυμνό μάτι δεν συνεπάγεται πως δεν υφίστανται και πως δεν είναι εξίσου επιβλαβείς και σκληρές για το άτομο που τις βιώνει. Αναγκαίο είναι επίσης να σημειώσουμε πως υπάρχουν και συνέπειες που απορρέουν από τον στιγματισμό και δρουν έμμεσα, πυροδοτώντας άλλα προβλήματα στα άτομα, αλλά και στο άμεσο περιβάλλον τους.
Το στίγμα των εξαρτήσεων μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην πρόσβαση λήψης υπηρεσιών υγείας, περίθαλψης και κοινωνικών υπηρεσιών.
Γίνε μέρος της δύναμης μας.
Εξαφάνισε το στίγμα!
Ποια άτομα μπορεί να επιρεάζει μια συμπεριφορά στιγματισμού;
Το στίγμα έχει βαθύ αντίκτυπο σε άτομα που κάνουν χρήση ή έχουν κάνει χρήση εξαρτητικών ουσιών/ παρουσίασαν ή παρουσιάζουν εξαρτητικές συμπεριφορές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σκέφτονται να αναζητήσουν βοήθεια για διαταραχή χρήσης εξαρτητικών ουσιών/ συμπεριφορών και εκείνων που βρίσκονται σε διαδικασία αποθεραπείας ή έχουν λάβει παρέμβαση διαχείρισης.
Το να έχω στιγματιστική πεποίθηση, στάση και συμπεριφορά έναντι των ατόμων που παλεύουν με τις εξαρτήσεις δεν επιφέρει πρόσθετες δυσκολίες μόνο σε αυτούς τους, αλλά και στο άμεσο περιβάλλον και οικείους τους, όπως μπορεί να είναι οι φίλοι, οι ερωτικοί σύντροφοι, τα μέλη της οικογένειας τους.
Μια ‘απλή’ φράση, λέξη, πράξη που εκτείνεται σε ένα μη ωφέλιμο πλαίσιο μπορεί να προξενήσει αρνητικές συνέπειες που ο πομπός καμία φορά δεν μπορεί καν να τις φανταστεί!
Ποιοι μπορεί να είναι οι πομποί του στίγματος;
Διαπίστωνεται πως οι αρνητικές στάσεις έναντι των ατόμων που κάνουν χρήση εξαρτητικών ουσιών ή παρουσιάζουν εξαρτητικές συμπεριφορές υπάρχουν και μεταξύ των επαγγελματιών υγείας, οι οποίοι μπορεί πιθανόν να μην έτυχαν επαρκής εκπαίδευσης, κατάρτισης και υποστήριξης για να εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά αυτά τα άτομα.
'Ζουμάρισμα' στην Κοινωνία
Στάση
«Μια ψυχολογική τάση που εκφράζεται με την αξιολόγηση ενός συγκεκριμένου αντικειμένου με κάποιον βαθμό εύνοιας ή δυσμένειας» (Eagly & Chaiken, 1993).
Προκατάληψη
Προκατάληψη μπορούμε την εκδήλωση/ έκφραση αρνητικής στάσης έναντι των μελών μιας άλλης συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας. Παρουσιάζω αυτή τη στάση απλά και μόνο γιατί το εκάστοτε άτομο ανήκει στη συγκεκριμένη ομάδα. Μπορείς να διαχωρίσεις τι είναι η προκατάληψη έχοντας στο μυαλό σου πως είναι η στάση που έχω έναντι σε κάποιο άτομο αποκλειστικά για τη συμμετοχή τους στη συγκεκριμένη ομάδα.
Τι σημαίνει το ότι είμαι προκατειλημμένος/η έναντι μιας συγκεκριμένης ομάδας;
Αν τρέφω προκατάληψη για κάποιο άνθρωπο είναι πιθανόν να αξιολογώ με αρνητικό τρόπο τα μέλη εκείνης της κοινωνικής ομάδας και να έχω την τάση να τους φερθώ αρνητικά. Ακόμη, είναι πιθανόν να μην μπορώ να αντιληφθώ και να διακρίνω τις ιδιαιτερότητες και τα προσωπικά χαρακτηριστικά του κάθε ατόμου και να εκλογικεύω και να αποδίδω σε όλα τα μέλη της ομάδας συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
Στερεότυπα
Τα στερεότυπα είναι ακόμη μια λέξη που συχνά χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητα μας. Τι μπορούμε όμως να χαρακτηρίσουμε ως στερεότυπο;
Στερεότυπο είναι μια γενικευμένη πεποίθηση που φέρω για το πως είναι και πως συμπεριφέρονται τα μέλη μιας συγκεκριμένης ομάδας. Μπορείς να διαχωρίσεις τι είναι τα στερεότυπα έχοντας στο μυαλό σου πως είναι το να φέρεις μια συγκεκριμένη πεποίθηση για κάποιο άτομο ένεκα του ότι ανήκει σε μια συγκεκριμένη ομάδα. Είναι πιθανόν να φέρουμε αυτές τις πεποιθήσεις ακόμη και αν δεν έχουμε γνωρίσει προσωπικά το άτομο εκείνο ή/και άλλα μέλη της συγκεκριμένης ομάδας.
Διακρίσεις
Διάκριση μπορεί να ορισθεί μια πράξη εις βάρος μέλους/μελών μιας ομάδας ως απόρροια των πεποιθήσεων και των στερεοτύπων που φέρω γι’ αυτή την ομάδα. Μπορείς να διαχωρίσεις τι είναι η διάκριση έχοντας στο μυαλό σου πως είναι οι πράξεις που προκαλούνται απλά και μόνο από τη συμμετοχή/ ένταξη/ κατάταξη κτλ. ενός αυτόμου σε αυτή την ομάδα.
Είμαι μία,
από εμάς!
από εμάς!
Τι μπορούμε να κάνουμε γι' όλα αυτά;
Μία από τις ισχυρότερες ενέργειες που μπορούν να εφαρμοστούν είναι η ευαισθητοποίηση γύρω από το θέμα και η εκπαίδευση των υπευθύνων χάραξης πολιτικής, των επικεφαλής υγειονομικής περίθαλψης, των παρόχων κοινωνικών υπηρεσιών και του ευρύτερου κοινού, σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις του στίγματος. Επιπλέον, η εφαρμογή στρατηγικών που διευκολύνουν τη θετική επαφή μεταξύ ατόμων που βιώσαν αυτή την εμπειρία και των παρόχων υπηρεσιών μπορεί να είναι επίσης πολύ ωφέλιμη.
Πρόσθετα, σε αυτή τη μάχη σαφώς θα μπορούσε να συμβάλει η ανάπτυξη πολιτικών, ερευνητικών προγραμμάτων και προτύπων ποιότητας για την παροχή υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικών υπηρεσιών που επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν, να περιορίσουν και να σταματήσουν τον αντίκτυπο του στίγματος εστιάζοντας παράλληλα και στη χρήση μη στιγματιστικής γλώσσας.
Αναγνώριση της Μοναδικότητας Όλων
Το κάθε άτομο καθίσταται μοναδικό σε σχέση με τους άλλους. Δώσε χώρο και χρόνο για να αναγνωρίσεις τη μοναδικότητα σου, των ανθρώπων που σε περιβάλλουν, αλλά και των ατόμων του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου. Δεν θα ήταν υπερβολικό αν αναγνωρίζαμε και πιστώναμε στον εαυτό μας τη μοναδικότητα που του αξίζει. Πιστεύουμε πως μπορείς να αριθμήσεις αρκετά μοναδικά στοιχεία σε σένα… ικανότητες, μάχες που έχεις επιτύχει, προσπάθειες που συνεχίζεις να καταβάλεις, μικρούς και μεγάλους αγώνες που χωρίς υπερβολή δίνεις σε καθημερινή βάση. Αν εκ πρώτης αρνηθείς πως έχεις να δώσεις σε σένα απαντήσεις για τα πιο πάνω, θεωρούμε πως κοιτάζοντας λίγο πιο βαθιά σε αυτά που κάνεις καθημερινά και σας αυτά που έχεις βιώσεις μέχρι στιγμής θα βρεις πολύ περισσότερα από όσα πιστεύεις.
Όπως είναι αδιαμφισβήτητη η δική μας μοναδικότητα έτσι είναι και των γύρω μας. Δεν είναι τόσο ωφέλιμο να ομαδοποιούμαι τους γύρω μας σε κατηγορίες και να τους προσάπτουμε ταμπέλες και στίγματα. Ο κάθε άνθρωπος έχει μια διαφορετική ιστορία να διηγηθεί που έχει πολύ περισσότερο βάθος από την πρώτη ή και τη δεύτερη εικόνα που βλέπουμε. Το γνωρίζεις άλλωστε και εσύ καλά. Σκέψου μια από τις δύσκολες περιόδους που έχεις περάσει και αφουγκράσου τις ανάγκες που είχες για κατανόηση, αποδοχή, αλληλεγγύη και υποστήριξη. Αυτά είναι απόλυτα φυσιολογικές ανάγκες που όλοι και όλες μας μπορεί να χρειαστούμε σε δύσκολες στιγμές.
Είναι ωφέλιμο να υπενθυμίζουμε σε εμάς πως παρά τη μοναδικότητα που μας διακρίνει έχουμε και ομοιότητες με τους γύρω μας. Για παράδειγμα είναι ωφέλιμο να υπενθυμίζουμε σε εμάς πως δεν είμαστε μόνες/οι στους αγώνες που καθημερινά δίνουμε.
Η έλλειψη και η περιορισμένη κατανόηση της μοναδικότητας μας ή δε η υπερβολική ύπαρξη εξατομίκευσης δύναται να προκαλέσει δυσάρεστα συναισθήματα. Η χρυσή τομή είναι η ανεύρεση της δυναμικής ισορροπίας ανάμεσα στις ομοιότητες και στις διαφορές που έχουμε σαν άτομα με τους γύρω μας. Καμιά φορά είναι πιο εύκολο να κατανοήσουμε τους ανθρώπους που μας περιβάλλουν, αν κοιτάξουμε το τι ανάγκες είχαμε ή θα είχαμε αν βρισκόμασταν στην εκάστοτε κατάσταση.
Είμαι, είσαι, είναι ένας από εμάς!
Χρήση μη Στιγματιστικής Γλώσσας
Η μείωση του στίγματος που συνοδεύει τις εξαρτήσεις μπορεί να επιτευχθεί μέσα από τη χρήση της μη στιγματιστικής γλώσσας και της επιστημονικής ορολογίας.
Ωφέλιμες Πρακτικές ΜΜΕ
Τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας (ΜΜΕ) είναι μια σημαντική μορφή στην καθημερινότητα κάθε ανθρώπου, κάθε κοινωνίας. Είναι ένα σύνολο που έχει στα χέρια του ισχύ άμεσης επικοινωνίας, ενημέρωσης, πληροφόρησης σχεδόν στον κάθε άνθρωπο στη χώρα μας. Ίσως, να μη μπορεί κανείς να αρνηθεί πως έχει τη δυνατότητα πρόσβασης σε κάθε σπίτι και ηλεκτρονική συσκευή… δύναται να περάσει κλειστές πόρτες, κλειδωμένα κινητά, τυπωμένα μαυρόασπρα και έγχρωμα φύλλα.
Γιατί μπαίνουμε στη διαδικασία να αναφέρουμε τα ΜΜΕ κάτω από μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης για το στίγμα;
Το πως θα εκφραστεί, θα καταγραφεί, θα δημοσιευτεί και θα διαχυθεί στον κόσμο μια πληροφορία, ενημέρωση, γεγονός έχει μεγάλη σημασία και βάθος. Η πλαισίωση και ο τρόπος αναπαραγωγής μιας πληροφορίας καμία φορά μπορεί να είναι πιο σημαντικός, πιο ουσιαστικός, πιο ωφέλιμος ή επιβλαβής, περισσότερο ή λιγότερο χρήσιμος από την ίδια την πληροφορία!
Είναι λοιπόν σημαντικό να λαμβάνετε υπόψη πως ο τρόπος που θα επιλέξω να αναπαραστήσω μια είδηση τόσο στον γραπτό μου λόγο, όσο και σε εικονικό ή/και γραφιστικό επίπεδο έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει και περισσότερες πληροφορίες από αυτές που δίνονται στην πρώτη ανάγνωση. Πολλές φορές μπορεί η ευρύτερη πλαισίωση να μεταφέρει πολλά περισσότερα μηνύματα από την πληροφορία αυτή καθ’ αυτή. Είναι απαραίτητο ειδήσεις που άπτονται της θεματικής των εξαρτήσεων να προσεγγίζονται με τέτοιο τρόπο που να μην παραβιάζονται τα δικαιώματα των ατόμων και οι κανόνες δεοντολογίας.
Τα ΜΜΕ έχουν τη δυνατότητά να διαμορφώνουν στάσεις, αντιλήψεις και έννοιες, να αλλάξουν νοοτροπίες και να κάνουν την αρχή για νέες συνήθειες και πρακτικές. Τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας μπορούν να λάβουν ρόλο σημείου αναφοράς για το πως η κυπριακή κοινωνία αντιμετωπίζει το κοινωνικό φαινόμενο της εξάρτησης και να συμβάλουν στον επαναπροσδιορισμό του και στην τοποθέτηση του σε ένα φωτεινότερο σημείο του χάρτη. Με τον επαναπροσδιορισμό της έννοιας της εξάρτησης το στίγμα που αποδίδεται στα άτομα αυτά, αλλά στο άμεσο περιβάλλον τους θα αρχίσει σιγά-σιγά να επαλείφετε δίνοντας την ευκαιρία να ανθίσουν όλα αυτά τα οφέλη που προκύπτουν από τον αστιγματισμό.
Πιστεύουμε έντονα πως τα ΜΜΕ μπορούν να είναι σύμμαχος στον αγώνα απάλειψης του στιγματισμού -όχι μόνο στη θεματική των εξαρτήσεων- αλλά και σε άλλες τόσες εξίσου σημαντικές ενότητες της σύγχρονης κοινωνίας.
Με τη συνδρομή όλων μας μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος της βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, τόσο των ατόμων αυτών, αλλά και του άμεσου περιβάλλοντος τους, απαλλάσσοντας τους από τον βραχνά των αρνητικών αισθημάτων του άγχους, της απομόνωσης, της αποξένωσης∙ ξεθωριάζοντας σταδιακά τα σκούρα χρώματα από τις δυσκολίες που βιώνουν, τις συμπεριφορές περιθωριοποίησης και βίας.
Μπορείς να βρεις τον Οδηγό Καλής Πρακτικής για τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας της Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου εδώ (ΑΑΕΚ; 2019).
